Για ασθενείς με χρόνια (αποφρακτική) πνευμονοπάθεια και/ή καρδιακές παθήσεις, υπάρχει συχνά η ανάγκη για θεραπεία με οξυγόνο στο σπίτι, δηλαδή οξυγονοθεραπεία. Ο Πνευμονολόγος θα κρίνει πόσες ώρες και πόσα λίτρα οξυγόνου (lt/min)  θα λαμβάνει ο ασθενής κατά τη διάρκεια της ημέρας. 


Τύποι οξυγονοθεραπείας

Οι τύποι οξυγονοθεραπείας είναι:

  1. Μακροχρόνια - Long-term oxygen therapy (LTOT), στην οποία το οξυγόνο χορηγείται σε ασθενείς με χρόνια υποξαιμία, για τουλάχιστον 15 ώρες την ημέρα, καθημερινά.

  2. Φορητή - Ambulatory oxygen therapy (AOT), στην οποία το οξυγόνο χορηγείται κατα τη διάρκεια της άσκησης ή σε καθημερινές δραστηριότητες, σε ασθενείς που δεν έχουν υποξαιμία αλλά την εμφανίζουν κατα τη διάρκεια της δραστηριότητας. 

  3. Νυχτερινή - Nocturnal oxygen therapy (NOT), στην οποία το οξυγόνο χορηγείται μόνο κατα τη διάρκεια της νύχτας. 

  4. Σύντομη και διαλείπουσα - Short burst oxygen (SBO), που χρησιμοποιείται όποτε χρειάζεται, απουσία υποξαιμίας.

  5. Ανακουφιστική - Palliative oxygen therapy (POT), στην οποία το οξυγόνο χορηγείται για την ανακούφιση του φαινομένου της διακοπής της αναπνοής, απουσία υποξαιμίας [1].


Συσκευές οξυγονοθεραπείας


Οι συσκευές οξυγονοθεραπείας που διατίθενται για χρήση στο σπίτι είναι:


  • Συμπυκνωτές ή γεννήτριες οξυγόνου


  • Υγρό οξυγόνο  


  • Φιάλες οξυγόνου


Η επιλογή της κατάλληλης συσκευής εξαρτάται από την κλινική εικόνα του ασθενούς και τη συγκέντρωση οξυγόνου που χρειάζεται, καθ' υπόδειξη του ιατρού.



Συστήματα χορήγησης οξυγονοθεραπείας


Τα συστήματα με τα οποία γίνεται η χορήγηση της οξυγονοθεραπείας στο σπίτι είναι:


  • Το χαμηλής ροής, ρινικό σωληνάκι (γυαλιά οξυγονοθεραπείας), με το οποίο χορηγείται χαμηλής ροής οξυγόνο ( 1 με 6 λίτρα ανά λεπτό) [2]. 


  • Οι απλές μάσκες οξυγόνου, οι οποίες χρησιμοποιούνται για χορήγηση οξυγόνου ροής από 6 έως 10 λίτρα ανά λεπτό, με συγκεντρώσεις μεταξύ 35% και 50%, το οποίο εξαρτάται από το ρυθμό αναπνοής του ασθενούς και την εφαρμογή της μάσκας [3]. Σε μια απλή μάσκα η διανομή του οξυγόνου γίνεται δια μέσου ενός σωλήνα μικρής διαμέτρου, συνδεδεμένου στη βάση της μάσκας. Το εκπνεόμενο αέριο αποβάλλεται μέσω τρυπών στα πλαϊνά της μάσκας. Ο αέρας δωματίου εισέρχεται μέσω αυτών των τρυπών και αναμιγνύεται με το οξυγόνο, οπότε μια ροή οξυγόνου μεγαλύτερη από 5 λίτρα ανά λεπτό, απαιτείται, για να εμποδιστεί η επανεισπνοή διοξειδίου του άνθρακα [4].


  • Οι μάσκες Venturi, οι οποίες διατίθενται για διανομή ελεγχόμενων συγκεντρώσεων οξυγόνου, μεταξύ 24% και 40%. Μπορεί να ωφελήσουν ασθενείς με υπερκαπνική αναπνευστική ανεπάρκεια που χρήζουν μακροχρόνιας οξυγονοθεραπείας LTOT [4].


Αναφορές


1. Suntharalingam J, Wilkinson T, Annandale J, Davey C, Fielding R, Freeman D, Gibbons M, Hardinge M, Hippolyte S, Knowles V, Lee C, MacNee W, Pollington J, Vora V, Watts T, Wijesinghe M. British Thoracic Society quality standards for home oxygen use in adults. BMJ Open Respir Res. 2017;4(1):e000223. [PMC free article] [PubMed].

2. Paul J, Otvos T. Comparison of nasal cannulas and the OxyArm in patients requiring chronic domiciliary oxygen therapy. Can Respir J. 2006 Nov-Dec;13(8):421-6. [PMC free article] [PubMed].

3. Myers TR., American Association for Respiratory Care (AARC). AARC Clinical Practice Guideline: selection of an oxygen delivery device for neonatal and pediatric patients--2002 revision & update. Respir Care. 2002 Jun;47(6):707-16 [PubMed].

4. Jensen AG, Johnson A, Sandstedt S. Rebreathing during oxygen treatment with face mask. The effect of oxygen flow rates on ventilation. Acta Anaesthesiol Scand. 1991 May;35(4):289-92 [PubMed].